کنتاکتور چیست ؟
کنتاکتور چیست ؟
(contactor) کنتاکتور یک کلید کنترل شونده به صورت الکتریکی می باشد. که برای کلید زنی یک مدار فرمان یا قدرت مورد استفاده قرار می گیرد.
کنتاکتور؛ مشابه رله عمل می کند با این تفاوت که کنتاکتور برای عملکردهایی که نیازمند آمپر بالا باشد به کار می رود.
کنتاکتورها در مقیاس و ابعاد مختلفی وجود دارند :
کنتاکتورهای کوچک با ولتاژ24 ولت DC توانایی قطع تنها 1 آمپر را دارند تا کنتاکتور های با طول 1 متر با ولتاژهای چند کیلو وات و آمپراژ چند هزار آمپر.
کنتاکتورها برای کنترل بارهای مختلف الکتریکی که شامل ( الکتروموتورها، بانک های خازنی، مدارات روشنایی، گرمکن های الکتریکی و سایر تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرارمی گیرند.
کنتاکتورها از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است که شامل : * تیغه، * بوبین، * محفظه (FARME) عایق و *رله حرارتی می باشد.
تیغه اصلی :
تیغه های هر کنتاکتور به 2 بخش قابل قسمت می باشند.
- تیغه های قدرت
- تیغه های فرمان
تیغه های قدرت : وظیفه اصلی تیغه های قدرت هدایت جریان الکتریکی بعد از هر بار تحریک شدن بوبین از جانب خود می باشد .
تیغه های فرمانی : تیغه فرمان همانطوری که از نامش مشخص می باشد در مدار فرمان استفاده می شود. که به دو صورت نرمالی باز (normaly open) و نرمالی بسته (normaly close) بر روی بدنه کنتاکتور تعبیه می شود. تیغه های کنتاکتور بعد از هر بار که تحریک شدن به حالت عکس تغییر وضعیت می دهد.
بوبین : بوبین یک هسته سیم پیچی می باشد که کار اصلی ش فراهم کردن نیروی لازم برای اتصال فیزیکی کنتاکت ها ی هادی الکتریسیته می باشد.
محفظه : محفظه بخشی برای ایزوله و عایق کردن قسمت های هادی و خطرناک کنتاکتور و حفاظت از جان کسانی که با کنتاکتور کار می کنند مورد استفاده قرار می گیرد. جنس محفظه عموماً از مواد عایق الکتریسیته می باشد.
تیغه کمکی : تیغه های کمکی در کنتاکتور؛ تیغه های فرمانی نرمالی باز و نرمالی بسته هستند. که در قسمت فوقانی بدنه کنتاکتور تعبیه و نصب می شود و با هر بار تحریک شدن بوبین کنتاکتور تیغه کمکی تغییر وضعیت می دهد.
رله حرارتی : عموماً برای محافظت از بارهایی که به کنتاکتور بسته می شود از رله حرارتی یا بی متال استفاده می شود. که این رله حرارتی در بعضی از انواع کنتاکتور بر روی بدنه تعبیه میشوند و در نوع های دیگر به صورت اختیاری بر روی کنتاکتور بسته می شوند.
اگر باری که به کنتاکتور می دهیم بیش از اندازه مجاز از شبکه باشد رله حرارتی وارد عمل شده و از صدمه زدن به بار الکتریکی جلوگیری می کند.
- مزایای استفاده از کنتاکتورها نسبت به کلید دستی :
- مصرف کننده از راه دور کنترل می شود
- از چند نقطه می توان مصرف کننده را کنترل کند
- امکان طراحی مدار فرمان اتوماتیک برای مراحل گوناگون کار مصرف کننده وجود دارد
- سرعت قطع و وصل کنتاکتور بالا و استهلاک آن کم می باشد
- از نظر حفاظتی مطمئن تر و کامل تر هستند
- عمر مفید آنها بیشتر می شود
- هنگام قطع برق مدار مصرف کننده نیز قطع می شود و بعد از قطع مدار به استارت مجدد نیاز دارد. در نتیجه از خطرات احتمالی وصل نا به هنگام دستگاه جلوگیری می کند.